STREFA WOLNOSŁOWA to wielokulturowa i multidyscyplinarna grupa artystek i aktywistek z siedzibą w Warszawie. Tworzymy spektakle, wydarzenia artystyczne, festiwale, partycypacyjne procesy społeczne i interwencje artystyczne w Polsce i za granicą. Naszym głównym zainteresowaniem jest badanie różnych aspektów procesów migracyjnych, szukamy narzędzi i nowych perspektyw do pracy nad świadomością społeczną na temat historii i edukacji na temat migracji. Badamy możliwe narracje artystyczne, w których można mówić o zjawisku migracji i bieżących wydarzeniach na świecie.
Strefa WolnoSłowa od 2012 roku tworzy spektakle i inne projekty artystyczno-społeczne, których bezpośrednimi twórcami są osoby o różnym pochodzeniu kulturowym, religijnym, z rozmaitych grup społecznych i w różnym wieku. Nasze wydarzenia teatralne powstają jako rezultaty partycypacyjnej i wielomiesięcznej pracy grup warsztatowych. Wszyscy uczestnicy zaangażowani są w tworzenie wydarzeń pisząc, improwizując, komponując. Nasze wydarzenia teatralne angażują tym samym każdorazowo około 50-60 twórców i twórczyń z różnych krajów, zarówno osoby pochodzenia polskiego, jak i osoby z grup migranckich i uchodźczych. Nasze prace pokazywane były zarówno w Warszawie, jak i w Poznaniu, Gdańsku, Ostrołęce, Berlinie, Bolonii, Paryżu i innych miastach europejskich.
Strefa WolnoSłowa od początku swojego istnienia współpracuje z licznymi organizacjami i instytucjami polskimi i międzynarodowymi realizując projekty nastawione na włączanie w aktywne działania twórcze osób migranckich i uchodźczych, na edukację wielokulturową, odkrywanie i opowiadanie historii uchodźczych czy pogłębianie, poprzez działania artystyczne, świadomości społecznej dotyczącej fenomenu migracji i uchodźctwa. Wspólnie z Fundacją Batorego i Chlebem i Solą w 2015 roku stworzyłyśmy portal uchodźcy.info, który stał się podstawowym źródłem wiedzy o uchodźcach i uchodźczyniach w Polsce. Dzięki wsparciu Komisji Europejskiej zrealizowałyśmy międzynarodowe projekty artystyczne The City Ghettos of Today, Migrating Theater, The History Atlas Under Construction czy Beyond Theater, w których byłyśmy pomysłodawczyniami i koordynatorkami działań. Prowadziłyśmy warsztaty teatralne z grupami profesjonalistów i amatorów w Iranie, Urugwaju, Palestynie.
Nasze projekty międzynarodowe zawsze są silnie osadzone w tym, co lokalne. W 2015, razem z Teatrem Powszechnym, zainicjowałyśmy powstanie Stołu Powszechnego, który dzięki wsparciu Miasta Stołecznego Warszawy w ramach projektu Stół Powszechny – miejscem spotkań twórczych 2016-2018 stał się przestrzenią warsztatów artystycznych, projektów kulturalno-społecznych oraz licznych wydarzeń skierowanych do lokalnej społeczności: debat, spotkań, projekcji filmów, dyskusji, warsztatów. Stół Powszechny działał również jako Miejsce Aktywności Lokalnej, dzięki czemu był otwarty na rozmaite inicjatywy mieszkańców czy na projekty artystyczno-społeczne innych organizacji i grup nieformalnych. Od 2019 do dziś nasza współpraca z Teatrem Powszechnym kontynuowana jest w ramach projektu Dramaturgie Społeczne – wspólnie tworzyliśmy m.in. ogród społecznościowy przed teatrem, organizowaliśmy spektakle i działania dla dzieci, tworzyliśmy program warsztatów wielokulturowych Azyl Warszawa, czy międzykulturową orkiestrę improwizowaną Sound in Space Orchestra.
W latach 2018-2021 prowadziłyśmy program Instytutu Otwartego – przestrzeni dla młodych artystów i artystek z różnych dziedzin i o różnym pochodzeniu kulturowym zainteresowanych pracą twórczą ze społecznościami migranckimi oraz osobami nie związanymi profesjonalnie ze sztuką. W 2021 stworzyłyśmy migrart.waw.pl – warszawską bazę i sieć artystów i artystek migranckich, która rozwija się dziś w bazę ogólnopolską, w ramach której organizujemy spotkania sieciujące czy rezydencje artystyczne. Od 2020 wspólnie z Krytyką Polityczną i innymi organizacjami prowadzimy Społeczną Instytucję Kultury Jasna 10. To tu od 2021 realizujemy program Szkoły o Migracji – programu skierowanego do wszystkich chcących pogłębić swoją wiedzę z zakresu migracji oraz narzędzi do pracy ze społecznościami wielokulturowymi.
Od jesieni 2021 jesteśmy częścią Grupy Granica, angażowałyśmy się w bezpośrednią pomoc humanitarną na pograniczu polsko-białoruskim oraz realizowałyśmy działania z edukacji wielokulturowej w całej Polsce dzięki wsparciu Stichting Vluchteling. Kontynuacją tej współpracy jest współtworzenie, razem ze Stowarzyszeniem Egala Jesteś u siebie – regularnego programu wsparcia dla osób rozpoczynających życie w Polsce.
Projekt i realizacja strony zrealizowane zostały dzięki środkom z programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
